Postoje tri osnovna tipa oštećenja sluha: konduktivno, perceptivno i mešovito. Oštećenja sluha izazivaju različite stepene i nivoe govorno-jezičkih poremećaja.
Konduktivno oštećenje sluha
Smetnje u prenosu zvuka od spoljašnjeg slušnog hodnika do unutrašnjeg uva, nazivaju se konduktivnim oštećenjem sluha. Unutrašnje uvo je sposobno za normalnu funkciju, ali zvučne vibracije nisu u stanju da stimulišu kohleu. Uzroci nastanka ovog tipa oštećenja sluha odnose se najčešće na upale koje izazivaju opstrukciju spoljašnjeg ušnog kanala, smanjenu sposobnost bubne opne za prijem i prenos vibracija, smanjenu pokretljivost lanca slušnih koščica. Ova oštećenja su obično prolazna i mogu se lečiti.
Konduktivna oštećenja i njihov uticaj na govornom planu
- obezvučavanje finalnih glasova u reči (glas Ž se izgovara kao Š, G kao K...)
- usled povišenja praga koštane provodljivosti zvuka (jer je vazdušna provodljivost blokirana) dolazi do nazalnog izgovora glasova i do zamene glasova M,N,NJ, glasovima B,D,G,
- usled povišenja praga koštane provodljivosti govor postaje veoma tih
- dolazi do ispuštanja - neizgovaranja određenih glasova u reči
Perceptivna (senzoneuralna) oštećenja sluha:
Ova oštećenja nastala su u samom unutrašnjem uvu – kohlei, akustičkim ćelijama ili na auditornom nervu. Ovo je najčešći tip trajnog oštećenja sluha. Najčešći uzroci nastanka ovog oštećenja su ototoksični lekovi, buka, genetski faktori, starenje, trauma glave, malformacije uva, različiti sindromi i bolesti. U većini slučajeva ne može se rešiti ni operativnim putem.
Perceptivna oštećenja prouzrokuju na govornom i jezičkom planu:
- smanjenje diskriminacionih sposobnosti za (tuđi i vlastiti govor)
- povišenje inteziteta govora
- smanjenje auditivne osetljivosti za visoke i niske frekvencije govornog spektra
- piskav glas
- ozvučeno govorno disanje i disanje u miru
- nesvesna, nekontrolisana fonacija
- poremećaj u izgovoru glasova
- poremećaj suprasegmentnih osobina govora (melodija, akcenat,tempo, glasnost, pauza, ritam)
- razvojni jezički poremećaji (potpun nedostatak govora,izrazite leksičke, gramatičke i semantičke teškoće)
Mešovito oštećenje sluha
Predstavlja kombinaciju dva prethodno pomenuta oštećenja.